TAARIFA YA MKURUGENZI MTENDAJI WA TAASISI YA MOYO JAKAYA KIKWETE (JKCI) DKT. PETER KISENGE KATIKA MKUTANO WA WAANDISHI WA HABARI ULIOFANYIKA KWENYE UKUMBI WA IDARA YA HABARI - MAELEZO, DAR ES SALAAM

Mabibi na Mabwana,

NAWASALIMU KWA JINA LA JAMHURI YA MUUNGANO WA TANZANIA……

Awali ya yote napenda kumshukuru Mwenyezi Mungu, mwingi wa rehema

ambaye ametuwezesha kuifikia siku hii ya leo tukiwa wazima wenye afya njema.

Aidha, nichukue nafasi hii kumshukuru sana Mhe. Rais Dkt. Samia Suluhu Hassan,

Makamu wa Rais Mhe. Dkt. Philipo Isdor Mpango, Waziri Mkuu Mhe. Kassim

Majaliwa Majaliwa, Waziri wa Afya Mhe. Ummy Ally Mwalimu, Naibu Waziri wa

Afya Mhe. Dkt. Godwin Mollel, Katibu Mkuu Wizara ya Afya Dkt. Seif Shekalaghe,

Naibu Katibu Mkuu Wizara ya Afya Dkt. Grace Magembe na Mganga Mkuu wa

Serikali Prof. Tumaini Nagu kwa kuiwezesha Taasisi yetu kutekeleza majukumu

yake kwa ufanisi zaidi. Nawashukuru Wafanyakazi wote wa Taasisi ya Moyo

Jakaya Kikwete kwa kujitoa kwao kuwahudumia wananchi wenye matatizo ya

moyo. Pia nipende kuwashukuru Waandishi wa Habari kwa kufanya kazi na Taasisi

yetu bega kwa bega ili kuhakikisha wananchi wanapata taarifa sahihi za magonjwa

ya moyo pamoja na huduma tunazozitoa.

Ndugu Waandishi wa Habari, Taasisi ya Moyo Jakaya Kikwete (JKCI) ni hospitali

maalumu inayotoa tiba ya magonjwa ya moyo, mafunzo na utafiti. Katika

kutekeleza majukumu yake Taasisi imeendelea kuzingatia sera, mipango na

mikakati yenye lengo la kuimarisha utoaji wa huduma za kibingwa za matibabu ya

magonjwa ya moyo hapa nchini.

Taasisi yetu inafanya yafuatayo:

a) Wagonjwa wanaotibiwa kwa siku ni 500.

b) Wagonjwa wanaolazwa kwa wiki ni 130

c) Wagonjwa wanaofanyiwa upasuaji mkubwa wa moyo wa kufungua kifua,

upasuaji wa mishipa ya damu na mapafu kwa siku ni sita.

d) Kupitia mitambo ya Cathlab (Catheterization Laboratory) wagonjwa

wanaochunguzwa, kuzibuliwa mishipa ya damu ya moyo na kuwekewa

vifaa visaidizi vya moyo kwa siku ni 14.

Ndugu Waandishi wa Habari, kwa mwaka wa fedha uliopita wa 2022/23

Taasisi yetu ilitengewa kiasi cha shilingi bilioni 44.5 fedha ambazo zilitumika

kufanya shughuli mbalimbali za utoaji wa huduma ya matibabu ya moyo

pamoja na shughuli za maendeleo. 

Katika mwaka huo wa fedha Taasisi

ilifanikiwa kufanya yafuatayo:

a) Tuliona wagonjwa 122,362 kati ya hawa watu wazima walikuwa 111,542

na watoto 10,820 wagonjwa waliolazwa walikuwa 4407 watu wazima

3286 na watoto 1121.

b) Wagonjwa waliofanyiwa upasuaji mkubwa wa moyo wa kufungua kifua

na kubadilishwa Valvu za moyo moja hadi tatu, upasuaji wa kupandikiza

mishipa ya damu ya moyo (Coronary Artery Bypass Graft Surgery

–CABG), upasuaji wa mishipa ya damu na mapafu walikuwa 714 kati ya

hao watu wazima walikuwa 412 na watoto 305. Watoto tuliowafanyia

upasuaji walikuwa na matatizo ya moyo ya kuzaliwa nayo ambayo ni

matundu na mishipa ya damu ya moyo kutokukaa katika mpangilio wake

na matatizo ya Valvu.

c) Kupitia mitambo ya Cathlab (Catheterization Laboratory) ambayo ni

maabara ya uchunguzi wa matatizo na tiba ya magonjwa ya moyo

inayotumia mionzi maalumu wagonjwa 2046 kati yao watu wazima

1762 na watoto 284 walipata huduma za matibabu. Wagonjwa hawa

walipata huduma za uchunguzi, matibabu ya mfumo wa umeme wa

moyo, matibabu ya mishipa ya damu ya moyo iliyokuwa imeziba na

kuwekewa vifaa visaidizi vya moyo.Uchunguzi huu pamoja na tiba

unafanyika kwa njia ya upasuaji wa bila kufungua kifua kupitia tundu

dogo linalotobolewa kwenye paja.

d) Gharama ya matibabu ya wagonjwa hawa 2,760 tuliowafanyia upasuaji

mkubwa na mdogo wa moyo kama wangetibiwa nje ya nchi ni shilingi

62,340,000,000 lakini kwa kutibiwa kwao katika Taasisi yetu matibabu

yao yamegharimu kiasi cha shilingi 31,170,000,000 fedha ambazo

zimelipwa na bima za afya, ndugu wa wagonjwa, wafadhili na wengine

kupata msamaha wa matibabu. Kwa wagonjwa hawa kutibiwa hapa

nchini Serikali imeweza kuokoa kiasi cha shilingi 31,170,000,000 fedha

ambazo zingelipwa kama wagonjwa hawa wangetibiwa nje ya nchi.

e) Kwa kipindi cha mwaka mmoja wagonjwa waliotibiwa katika Taasisi yetu

kutoka nje ya nchi walikuwa 301. Wagonjwa hawa walitoka katika nchi

za Somalia, Malawi, Kenya, Rwanda, Uganda,Zambia,Visiwa vya Comoro,

Ethiopia, Burundi na wengine kutoka nje ya Afrika zikiwemo nchi za

Armenia, China, India, Norway, Marekani na Uingereza.

f) Taasisi ilitumia shilingi bilioni 1,249,521,800 kwaajili ya kununua

mashine mbalimbali zikiwemo za utasishaji wa  vifaa vya Hospitali,

Digital X-Ray na mashine tatu za kuangalia jinsi moyo unavyofanya kazi

(Echocardiography).

g) Tarehe 20/4/2023 Taasisi yetu ilisaini makubaliano ya miaka miwili na

Hospitali za Taifa za nchini Rwanda na Zambia ya kutibu wagonjwa wa

moyo pamoja na kuwajengea uwezo wataalamu wa afya wa hospitali

hizo. Pia tumesaini makubaliano ya kushirikiana katika utoaji wa

huduma za matibabu kwa wagonjwa, kubadilishana ujuzi wa kazi,

kufanya tafiti mbalimbali na kutoa mafunzo kwa wafanyakazi wetu na

chuo Kikuu cha Jagiellonian cha nchini Poland, chuo cha madaktari wa

upasuaji Afrika Mashariki, Kati na Kusini mwa Afrika (COSESCA) nchi ya

Malawi, Visiwa vya Comoro, Taasisi ya Afya  Ifakara (IHI), Taasisi ya Taifa

ya Utafiti wa Magonjwa ya Binadamu (NIMR) na Chuo Kikuu cha Dar es

Salaam.

h) Kupitia kozi ya miezi sita ya mafunzo ya jinsi ya kuwahudumia wagonjwa

mahututi na wa dharura inayotolewa kwa wauguzi kati ya wanafunzi 50

waliomaliza sita walitoka katika nchi za Rwanda na Zambia.

i) Katika kutoa huduma za tiba mkoba zijulikanazo kwa jina la Mhe.

Dkt.Samia Suluhu Hassan Outreach Services tulifanya upimaji na

matibabu ya magonjwa ya moyo kwa wananchi kwa kuwafuata mahali

walipo. Huduma hii imetolewa katika mikoa ya Dar es Salaam, Dodoma,

Pwani, Arusha, Geita, Iringa, Mtwara, Lindi, Unguja, Manyara na Pemba.

Wananchi 6309 walifikiwa na huduma hii kati ya hao 3239 walikutwa na

matatizo ya moyo na waliopewa rufaa ya kuja kutibiwa JKCI walikuwa

724.

j) Mwezi Mei mwaka huu wataalamu wetu walikwenda nchini Malawi

katika Hospitali ya Queen Elizabeth kutoa huduma za upimaji na

matibabu ya magonjwa ya moyo, huduma hii ilitolewa kwa watu 724.

Waliokutwa na matatizo ya moyo walikuwa 537 kati yao 201 walipewa

rufaa ya kuja kutibiwa katika Taasisi yetu.

k) Serikali kupitia Sekretarieti ya Ajira katika Utumishi wa Umma iliajiri

wafanyakazi wapya 64 wa kada mbalimbali na wafanyakazi 98

walipandishwa vyeo katika madaraja tofauti. Wafanyakazi 50 walilipiwa

ada za masomo katika kozi mbalimbali walizozifanya.

l) Tarehe 14 Novemba mwaka jana Serikali ilitupatia Hospitali ya Dar

Group iliyopo wilayani Temeke kuwa sehemu ya JKCI. Kwa kutupatia

hospitali hii kumetatua changamoto ya nafasi ambayo tulikuwa

tunakabiliana nayo kwa muda mrefu na kutatusaidia kuboresha huduma

za matibabu tunazozitoa kwa wananchi.

m) Tumechapisha matokeo ya tafiti za kisayansi (Publication) 12 katika

majarida ya kimataifa (International scientific journals).

Ndugu Waandishi wa Habari, Kwa mwaka wa fedha 2023/24 Taasisi imetenga

bajeti ya kiasi cha Shilingi Bilioni 66.3 fedha hizi zitatumika kwaajili ya utekelezaji

wa kazi mbalimbali zilizoainishwa kwenye Mpango Kazi na Bajeti ya Mwaka

2023/24.

Taasisi itatumia fedha hizi kulipa mishahara ya wafanyakazi, uendeshaji wa

gharama za Taasisi, manunuzi ya vifaa tiba na dawa, kusomesha wataalamu wetu

kozi za muda mrefu na muda mfupi pia zitatumika kwenye miradi ya maendeleo

ikiwemo ujenzi wa jengo la vipimo vya uchunguzi wa magonjwa pamoja na ofisi za

utawala, ujenzi wa jengo la kutolea huduma za matibabu kwa watoto katika

Hospitali yetu ya Dar Group na ununuzi wa vifaa kazi.

Mchanganuo wa maeneo ambayo yamepewa kipaumbele katika bajeti kwa

mwaka wa fedha wa 2023/24 ni pamoja na yafuatayo:-

a) Kuimarisha tiba za moyo kwa kudhamini masomo ya muda mfupi na mrefu

kwa wafanyakazi, kununua vifaa tiba vya kisasa zaidi, kuendeleza ujenzi

mbalimbali, kutoa huduma za tiba mkoba kwa kuwafuata wananchi walipo.

b) Kuendelea kutoa elimu ya magonjwa ya moyo pamoja na lishe bora kwa

wananchi kupitia luninga, magazeti na mitandao ya kijamii.

Ndugu Waandishi wa Habari, manufaa ambayo wananchi watayapata kupitia

vipaumbele vya Taasisi kwa mwaka wa fedha 2023/24 ni pamoja na:

a) Kuzidi kuimarika kwa huduma za matibabu ya magonjwa ya moyo kwani

wataalamu wanazidi kuongeza ujuzi walionao kupitia kozi za muda mrefu

na mfupi wanazosoma pia kununuliwa kwa vifaa tiba vya kisasa kutasaidia

kutolewa kwa huduma bora kwa wananchi.

b) Kukamilika kwa jengo la utawala na vipimo ambalo limegharimu kiasi cha

shilingi bilioni 3.6 kutasaidia wagonjwa wengi zaidi kupata huduma za

vipimo vya moyo kwa wakati pia wafanyakazi watakuwa na ofisi za kutosha

na hivyo kupunguza msongamano katika ofisi walizopo.

c) Taasisi itaendelea kusogeza huduma za matibabu ya kibingwa ya moyo kwa

wananchi kwa kuwafuata mahali walipo (Mhe. Dkt.Samia Suluhu Hassan

Outreach Services) kwa kufanya hivyo wenye matatizo ya moyo watapata

huduma za matibabu mapema tofauti na ambavyo wangezifuata huduma

hizo Dar es Salaam. Tunafanya hivi kwa kuwa asilimia kubwa ya wagonjwa

tunaowatibu mioyo yao huwa imechoka hii ni kutokana na kuchelewa

kufika JKCI kwaajili ya kupata matibabu ya kibingwa ya magonjwa haya.

d) Kupitia vyombo vya habari Taasisi itaendelea kutoa elimu ya jinsi ya

kuyaepuka magonjwa ya moyo kwa wananchi kwani magonjwa haya ni

moja ya magonjwa yasiyoambukiza na mtu anaweza kuyaepuka akifuata

mtindo bora wa maisha. Pia tutaendelea kutoa elimu ya matumizi sahihi ya

dawa za moyo pamoja na umuhimu wa kufuata ushauri wa wataalamu wa

afya kwa wagonjwa wa moyo.

Ndugu Waandishi wa Habari, ninaomba nimalizie taarifa yangu kwa

kuwakumbusha wananchi mambo yafuatayo:

a) Unaweza kuepuka kupata magonjwa ya moyo kwa kufanya mazoezi.

b) Kuzingatia lishe bora kwa kula matunda, mboga mboga, vyakula vyenye

madini ya potassium vile vile kupunguza kula vyakula vyenye kiasi kikubwa

cha mafuta na chumvi.

c) Kuepuka uvutaji wa sigara na unywaji wa pombe uliokithiri, kutambua

kiwango cha sukari katika mwili wako, kutambua msukumo wako wa damu

na kiwango cha mafuta mwilini.

d) Kupima afya ya moyo japo mara moja kwa mwaka kunaweza kukakusaidia

kujua kama una tatizo hili au la na kama unatatizo utaweza kupata

matibabu mapema.

Asanteni sana kwa kunisikiliza.

“Afya ya Moyo Wako ni Jukumu Letu”.

 Imetolewa na :

Dkt. Peter Kisenge

Mkurugenzi Mtendaji

Taasisi ya Moyo Jakaya Kikwete

18/07/2023