JK amwaga cheche za uchumi mkutanoni kampala

JK akisalimiana na Rais Mwai Kibaki wa Kenya huku marais wengine wakishuhudia kabla ya kuanza mkutano wao wa pamoja kati ya Comesa, sadc na Eac mjini Kampala Uganda jana

JK akihutubia katika mkutano wa pamoja wa nchi wanachama wa Comesa,Sadc na Eac mjini Kampala Uganda leo

Tanzania yapendekeza kuunganishwa Jumuia za EAC, SADC na COMESA
*Pendekezo latolewa na Rais Kikwete
*Lakubaliwa na yaamuliwe mchakato kuanza
*Nia ni kuundwa kwa jumuia moja kabambe ya uchumi

Na Mwandishi Maalum, Kampala

TANZANIA imependekeza kuunganishwa kwa jumuia tatu za uchumi na maendeleo za eneo la Mashariki na Kusini mwa Afrika, ili kuunda jumuia moja kubwa kwa lengo la kuharakisha maendeleo ya eneo hilo. Pendekezo hilo limekubaliwa kimsingi.
Pendekezo hilo la kuunganisha Jumuia ya Afrika ya Mashariki (EAC), Jumuia ya Maendeleo Kusini mwa Afrika (SADC) na Soko la Pamoja la Nchi za Mashariki na Kusini mwa Afrika (COMESA), limetolewa kwanza na Rais Jakaya Mrisho Kikwete katika hotuba yake ya ufunguzi wa mkutano wa kwanza wa wakuu wa nchi za jumuia hiyo uliofanyika leo, Jumatano, Oktoba 22, 2008.
Rais Kikwete pia ameshiriki katika mkutano huo kwenye nafasi yake ya Uenyekiti wa Umoja wa Afrika (AU).

Mkutano huo wa siku moja, wa aina yake kupata kufanyika katika Afrika, umezikutanisha nchi 26 za jumuia hizo tatu na umefanyika kwenye Hoteli ya Munyonyo Commonwealth Resort nje kidogo ya mjini Kampala, Uganda.
Miongoni mwa mambo mengine, mkutano huo wa leo umejadili na kufikia makubaliano kuhusu kuanzishwa kwa Eneo la Biashara Huru (Free Trade Area) katika eneo za nchi za jumuia hizo.

Mkutano huo pia umejadili mipango ya pamoja katika ujenzi wa miundombinu ikiwa ni pamoja na nchi hizo kuweka nguvu zao pamoja katika kutafuta fedha za kugharimia miundombinu ya pamoja.

Mkutano pia umejadili na kukubali kuondoa vikwazo vya kuwawezesha wananchi za nchi za jumuia hiyo kuwa na uhuru zaidi katika kuendesha shughuli zao katika nchi mbali mbali za jumuia hizo.

Baada ya kuwa ametoa pendekezo hilo kwenye hotuba yake ya ufunguzi, Rais Kikwete alirudia tena pendekezo hilo, zamu hii kwa maelezo ya kina zaidi, wakati wa mjadala baina ya wakuu wa nchi hizo.
Rais Kikwete amesema kuwa lisiwe tu jambo la kuzifanya jumuia hizo kushirikiana na kufanya kazi kwa karibu zaidi, lakini nia hasa iwe ni kuunganisha jumuia hizo na kuunda jumuia hiyo moja “kabambe” kama alivyoiita mwenyewe.
“Kama mnavyojua Serikali ya Umoja ya Afrika inatakiwa kupatikana hatua kwa hatua. Na kama mnavyojua tulikubaliana kuwa jumuia za uchumi ziwe ndiyo msingi mkuu wa Serikali hiyo kwa maana ya kuziunganisha jumuia hizo hatua kwa hatua,” amesema Rais Kikwete.
Ameongeza: “Hivyo, kama nilivyopendekeza katika hotuba yangu, tufanye uamuzi wa kuunganisha jumuia zetu hizo tatu, ili tupate jumuia moja, yenye soko moja kubwa, yenye eneo moja kubwa ya biashara, yenye mfumo mmoja wa ushuru wa forodha,” amesema Rais Kikwete.
Amesema kuwa nia iwe ni kuwa na jumuia moja yenye nguvu kubwa zaidi kuliko jumuia tatu ambazo zinaonekana kufanya kazi moja na katika eneo dogo zaidi kwa kila jumuia.
Pendekezo hilo la Rais Kikwete limeungwa mkono na Mauritius, na nchi nyingine ikiwemo nchi mwenyeji wa mkutano huo, Uganda kupitia kwa Rais Yoweri Museveni.
Chini ya pendekezo hilo, sekretarieti za jumuia hizo zimepewa jukumu ya kuanda mapendekezo ya jinsi ya kutekeleza hatua hiyo.

Mapendekezo hayo yanatakiwa kuwasilishwa katika Mkutano wa Wakuu wa Nchi za Jumuia hizo utakaofanyika katika miaka miwili ijayo.

Mapema akihutubia kwenye ufunguzi wa mkutano huo, Rais Kikwete amesema kuwa kwake yeye mkutano huo ulikuwa ni hatua ya kwanza katika kuunganisha jumuia hizo tatu na kuunda jumuia moja.

Ameongeza pia kuwa mkutano huo ulikuwa muhimu kwa sababu ni ushahidi kamili wa ukweli wa mahusiano ya kihistoria kati ya nchi za jumuia hizo.
“Ni jambo lisilo na maana wala tija kama kila moja ya jumuia zetu ikiendelea kuwa na eneo lake la biashara huru.

Napendekeza kuwa tutoke katika mkutano huu tukiwa na uamuzi wa kihistoria wa kuwa na eneo kabambe la uchumi – linatoka Cape hadi Cairo, kutoka Luanda hadi Djibout, kutoka Bandari ya Matadi hadi Bandari ya Dar Es Salaam.” alisema.

Amesema kuwa eneo la kiasi hicho la kiuchumi, lenye nchi wanachana 26, ndilo litakuwa manufaa kwa wananchi wetu kwa sababu “kama mnavyojua ushirikiano ni kuhusu watu,unaoendeshwa na watu kwa manufaa yao wenyewe watu.”
Rais pia ametaka nchi za jumuia hizo kuunganisha nguvu zao katika majadiliano kati ya nchi za Afrika na zile za Umoja wa Ulaya (EU) kuhusu Makubaliano ya Kichumi ya Economic Partnership Agreements (EPA).
Kwa sababu ya nafasi yake kwenye AU, Rais Kikwete ndiye alimalizia hotuba za ufunguzi wa mkutano huo.

Wengine waliozungumza katika ufunguzi huo ni Katibu Mkuu wa SADC, Dk. Tomaz Salomao ambaye amezungumzia mchakato wa jumuia zote tatu katika kufikia kuitisha Mkutano wa leo, Naibu Mwenyekiti wa Tume ya AU, Erasto Mwencha; Rais Museveni akiwa mwenyeji wa mkutano huo na Rais Paul Kagame wa Rwanda ambaye pia ni Mwenyekiti wa sasa wa EAC.
Wengine walikuwa Rais Mwai Kibaki wa Kenya ambaye pia ni Mwenyekiti wa COMESA na Rais Kgalema Montlanthe wa Afrika Kusini ambaye pia ni Mwenyekiti wa SADC.